Fernão Pires druif – Het Portugese wijndruiven ABC

Wat haar zo bijzonder maakt, is dat ze niet in één stijl te vangen is. De Fernão Pires druif kan jong en fris zijn, zwoel en kruidig, of zelfs mousserend of versterkt. Ze past zich moeiteloos aan aan het klimaat, de bodem en de hand van de wijnmaker. Dat maakt haar geliefd bij zowel traditionele als moderne producenten, want ze is dus een echte kameleon in de Portugese wijngaard.

Herkomst en wijnregio’s van Fernão Pires

Hoewel Fernão Pires in bijna heel Portugal wordt verbouwd, ligt haar historische zwaartepunt in de regio’s Tejo en Bairrada. In Tejo profiteert ze van het milde klimaat en de zanderige bodems langs de Taag, terwijl ze in Bairrada vaak onder de naam Maria Gomes wordt aangeplant op klei-kalksteenbodems die haar een ander, vaak frisser profiel geven.

In de regio Lisboa, Setúbal, en zelfs in delen van de Alentejo heeft Fernão Pires eveneens een stevig aandeel. Ze is ook een van de weinige witte druiven die goed gedijt in warmer, droger klimaat. Voorwaarde is dan wel dat ze op tijd wordt geoogst om haar zuren te behouden, anders ligt een logge stijl op de loer. Zwaar, plakkerig en met te veel alcohol, waardoor de kenmerkende frisheid en levendigheid verdwijnen. Dat is zonde, want het is juist die balans tussen geurige rijpheid en frisse spanning die Fernão Pires zo aantrekkelijk maakt.

Smaakprofiel van de Fernão Pires druif

Fernão Pires is een ware geurensensatie. In de neus vind je een uitgesproken boeket van oranjebloesem, rijpe perzik, honingmeloen, en soms een hint van gember, kruiden of muskaat. Vooral in warmere regio’s kan ze zich verleidelijk zoet en tropisch presenteren, terwijl koelere gebieden haar juist een frissere citrus- en appeltoets meegeven.

In de mond is Fernão Pires doorgaans soepel en rond, met een volle textuur en een medium tot hoge aromatische intensiteit. De zuren kunnen variëren, afhankelijk van het oogstmoment en het klimaat. In haar beste vorm weet ze frisheid te combineren met rijkdom. Dat betekent een wijn die zwoel kán zijn, maar dat niet per se hoeft te zijn. Dat maakt haar geschikt voor een breed scala aan wijnstijlen, van strakdroog tot licht restzoet en zelfs mousserend of versterkt.

Fernão Pires als monocast of blend?

Fernão Pires is een uitgesproken druif met een aromatisch profiel dat niet snel over het hoofd wordt gezien. Denk aan oranjebloesem, honingmeloen, exotisch fruit en een tikje muskaat. Allemaal geuren die meteen de aandacht trekken. Dat maakt haar bij uitstek geschikt als monocast, zeker in regio’s waar wijnmakers haar frisse kant weten te bewaren.

Toch kom je haar ook regelmatig tegen in blends, bijvoorbeeld met Arinto, Verdelho of Chardonnay, om extra zuren of structuur toe te voegen. In mousserende wijn werkt ze verrassend goed als geurende partner, en zelfs in versterkte of licht geoxideerde stijlen behoudt ze haar karakter. Maar wie haar op haar puurst wil leren kennen, kiest voor een monocast Fernão Pires uit een streek waar ze fris en geconcentreerd geoogst wordt. Daar laat ze haar ware aard zien en is ze expressief, charmant en vol energie.

Fernão Pires in Portugal en daarbuiten

In Portugal is Fernão Pires al decennialang een van de meest aangeplante witte druivenrassen – en dat is geen toeval. Haar veelzijdigheid, hoge opbrengst en aromatische potentieel maken haar geliefd bij wijnmakers in regio’s als Tejo, Lisboa, Setúbal, Bairrada (waar ze bekend staat als Maria Gomes) en Alentejo. Elke regio drukt haar eigen stempel op de druif, wat resulteert in een breed palet aan stijlen – van fris en fruitig tot rond en kruidig.

Internationaal blijft Fernão Pires eerder een zeldzame verschijning. Hier en daar experimenteert men in landen als Zuid-Afrika of Australië met aanplant, maar haar ware karakter komt het best tot zijn recht op Portugese bodem. Daar, tussen Atlantische invloeden en zonovergoten wijngaarden, krijgt ze precies het samenspel van klimaat en terroir dat ze nodig heeft om haar aromatische kracht volledig te tonen.

Leuke weetjes over de Fernão Pires druif

• In de regio Bairrada heet Fernão Pires meestal Maria Gomes. Het zijn genetisch identieke druiven, maar de verschillende namen benadrukken hoe streekgebonden de Portugese wijntradities zijn.
• Fernão Pires is een van de eerste witte druiven die rijp is, vaak al eind augustus. Daardoor is timing bij de oogst cruciaal om frisheid te behouden.
• Ondanks haar uitgesproken karakter wordt Fernão Pires soms verward met Muscat, vanwege haar bloemige geurprofiel en druivige, licht zoete indruk.
• De druif is bijzonder geschikt voor het maken van aromatische espumante, Portugese mousserende wijn, juist vanwege haar florale aroma’s en levendige zuren.
• In sommige jaren wordt ze ook gebruikt voor het maken van versterkte witte wijnen, vooral in de regio’s waar ze vroeg rijpt en geconcentreerde aroma’s ontwikkelt.

Foodpairing met Fernão Pires

Fernão Pires is een witte druif met een uitgesproken karakter en dat vraagt om gerechten die die aromatische rijkdom durven te omarmen. Jong en fris past ze perfect bij gegrilde sardientjes, lulas recheadas (gevulde inktvis) of een eenvoudige salada de polvo. Haar bloemige neus en ronde mondgevoel maken haar ook een uitstekende begeleider van kip piri piri of een pittige arroz de marisco.

In haar rijpere, kruidige stijl komt Fernão Pires verrassend goed tot haar recht bij Indiase curry’s, Marokkaanse tajines met abrikoos, of zelfs bij gerechten met een zoet accent zoals eendenborst met sinaasappelsaus. Mousserende versies op basis van Fernão Pires zijn heerlijk bij gefrituurde petiscos zoals rissóis de camarão of pastéis de bacalhau.

Van licht en zomers tot kruidig en rijk, Fernão Pires is een wijn die zich moeiteloos laat combineren, zolang je het lef hebt om buiten de klassieke lijntjes te kleuren.

Salinto Spotlight: Fernão Pires Reserva van Adega de Pegões

Een schoolvoorbeeld van alles wat Fernão Pires kan zijn, vind je bij Adega de Pegões, aan de voet van het Arrábidagebergte. Hun Fernão Pires Branco Reserva is geen frivole zomerwijn, maar een krachtige witte wijn met body en diepgang. Gefermenteerd op hout en met rijping op droesem krijgt de druif hier een rijk, bijna romig profiel zonder haar levendigheid te verliezen.

In het glas onthult ze lagen van rijpe perzik, vanille, oranjebloesem en een vleugje natte steen, met een afdronk die blijft hangen. Perfect bij rijkere gerechten of gewoon om van te genieten als je zin hebt in iets bijzonders. Een bewijs dat Fernão Pires, mits goed behandeld, een witte wijn kan opleveren met serieuze structuur en finesse.

Bij Salinto houden we wel van druiven die zich niet in een hokje laten stoppen. En Fernão Pires? Die breekt ze het liefst allemaal open.

Wist je dat…

Fernão Pires de meest aangeplante witte druif van Portugal is, maar buiten Portugal nauwelijks naam maakt onder die naam? In Bairrada staat ze bekend als Maria Gomes, wat soms tot verwarring leidt, maar het is écht dezelfde druif. En hoewel ze vaak in jonge blends opduikt, tonen topwijnen zoals die van Pegões of João Portugal Ramos dat Fernão Pires ook als monocast witte wijn verrassend complex en langlevend kan zijn.