Beide stijlen vertellen namelijk een ander verhaal. Monocasts laten zien wat één druif kan uitdrukken in een specifiek terroir, terwijl blends juist tonen hoe druiven elkaar kunnen aanvullen en samen een complexer geheel vormen. Portugal is misschien wel hét land waar deze twee stijlen naast én met elkaar bestaan. En samen geven ze een compleet beeld van de veelzijdigheid van de Portugese wijnbouw. Het verschil tussen monocast en blend lijkt soms zo groot als dag en nacht, maar samen vertellen ze één compleet wijnverhaal.
Wat is een monocast wijn?
Een monocast, in Portugal vaak aangeduid als monocasta, is een wijn die volledig van één druivenras wordt gemaakt. Het idee is dat de druif in al zijn puurheid wordt getoond. Geen afleiding door andere druiven, maar een zuiver beeld van het druivenras, het terroir en de keuzes van de wijnmaker.
Monocasts zijn leerzame wijnen. Ze geven een proever direct inzicht in het karakter van een druif. Zo proef je in een monocast Alvarinho uit de Vinho Verde de zilte frisheid van granietbodems, terwijl een Baga uit Bairrada juist tanninerijk, streng en vol bewaarpotentieel is. Bij een monocast wordt de druif onder een vergrootglas gelegd. Dat is wat deze stijl zo geliefd maakt bij wijnliefhebbers die hun kennis en smaakpalet willen verdiepen.
Bekende Portugese druiven ook vaak worden gekozen voor monocasts zijn onder meer:
- Encruzado in de Dão, verfijnd en met bewaarpotentieel.
- Ramisco in Colares, krachtig en uitgesproken.
- Antão Vaz in de Alentejo, vol en tropisch aromatisch.
Wil je een meer uitgebreide uitleg over wat een monocast is en waarom wijnmakers juist voor deze stijl kiezen, dan kun je terecht in ons wijnwoordenboek.
Wat is een blend wijn?
Een blend is juist een wijn waarin meerdere druivenrassen samenkomen. In plaats van één solist, krijg je een orkest waarin druiven elkaar aanvullen. De ene druif brengt fruit en levendigheid, een ander zorgt voor tannines en structuur, weer een ander voegt geur of kleur toe. Samen ontstaat er balans en een complexiteit die één druif vaak niet kan bieden.
Portugal is beroemd om zijn blends. In de Douro worden droge rode wijnen én port vaak opgebouwd uit Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz en Tinta Barroca. In de Alentejo zijn combinaties van Aragonez, Trincadeira en Alicante Bouschet populair. En ook in Vinho Verde draait het regelmatig om frisse blends van Loureiro, Arinto en Trajadura.
Blenden is bovendien een echt ambacht.:De wijnmaker beslist niet alleen wélke druiven worden gebruikt, maar ook in welke verhoudingen. Waar de ene druif zorgt voor kleur en tannines, kan een andere juist fruitigheid of frisse zuren inbrengen. Het is precies die wisselwerking die een blend rijker en gelaagder maakt dan een monocast.
Wil je meer weten over het idee achter blends en ontdekken hoe Portugese wijnmakers deze kunst toepassen? In ons wijnwoordenboek vind je een apart artikel met uitleg over wat een blend in wijn is.
Het verschil tussen monocast en blend
Hoewel monocast en blend vaak in één adem worden genoemd, gaat het verschil veel verder dan alleen het aantal druivenrassen. Het vertelt iets over hoe wijn wordt gemaakt én beleefd.
Aantal druiven
Een monocast bestaat uit één druif, puur en herkenbaar. Het doel is om het unieke karakter van dat ras te laten spreken, zonder dat andere druiven het beeld verzachten of beïnvloeden. Een blend daarentegen combineert meerdere druivenrassen in één wijn. Juist die variatie maakt het mogelijk om verschillende eigenschappen samen te brengen en een rijker geheel te creëren.
Focus
Bij een monocast ligt de nadruk volledig op de druif zelf: zijn aroma’s, structuur en hoe hij reageert op bodem en klimaat. Dat levert vaak wijnen op die uitgesproken en leerzaam zijn. In blends draait het juist om harmonie. De wijnmaker zoekt naar de perfecte balans tussen druiven die elkaar aanvullen en versterken, zodat het resultaat ronder en vaak toegankelijker is.
Smaakprofiel
Een monocast kan streng, hoekig of zeer uitgesproken zijn – precies omdat er geen “corrigerende” druiven naast staan. Dat maakt deze stijl bijzonder geschikt om druivenkennis op te doen. Een blend is doorgaans gelaagder en veelzijdiger. De ene druif brengt fruit, de ander structuur of zuren, wat zorgt voor een wijn die meer diepte heeft én vaak makkelijker te drinken is voor een breed publiek.
In Portugal wordt de monocast vaak ingezet om inheemse druivenrassen te laten schitteren. Bekende voorbeelden zijn Alvarinho in Vinho Verde, Baga in Bairrada of Antão Vaz in de Alentejo. Blends zijn daarentegen de norm in de meeste iconische wijnen. Denk aan de krachtige rode wijnen en port uit de Douro, of de veelzijdige Alentejo-blends waarin druiven als Trincadeira, Aragonez en Alicante Bouschet samenkomen.
Wanneer kies je voor een monocast of blend?
De keuze tussen monocast en blend hangt vaak af van het moment én van je persoonlijke voorkeur. Een monocast is ideaal als je verdieping zoekt. Je leert er een druif mee doorgronden en ontdekt hoe terroir en klimaat invloed hebben op zijn stijl. Perfect voor een proeverij of wanneer je nieuwsgierig bent naar het verschil tussen bijvoorbeeld Arinto en Encruzado.
Een blend daarentegen biedt vaak meer balans en veelzijdigheid. Rode blends uit de Douro of Alentejo zijn breed inzetbaar. Ze combineren goed met gegrild vlees, stoofgerechten of zelfs rijke pasta’s. Witte blends uit Vinho Verde zijn juist licht en verfrissend. Ideaal als aperitief of bij zomerse maaltijden. Blends zijn vaak toegankelijker voor een groter gezelschap, waardoor ze ook populair zijn bij feestelijke gelegenheden.
Monocast en blend als aanvulling op elkaar
Het verschil tussen monocast en blend lijkt zwart-wit, maar in werkelijkheid vullen de twee stijlen elkaar aan. Een monocast geeft een diepe blik op één druif en zijn herkomst. Een blend laat zien hoe druiven elkaar versterken en samen een complexer geheel vormen.
Samen vertellen ze het complete verhaal van de Portugese wijnbouw. Een monocast leert je de druif kennen, een blend laat je zien hoe divers en creatief wijnmakers kunnen zijn. Of je nu kiest voor een strakke monocast Alvarinho of een rijke Douro-blend, beide stijlen zijn onmisbaar om Portugal écht te begrijpen.